Brahîmê Alûcî براھیمێ ئالووجی

Kî der xweş e? Ew dera ku dil lê xweş e Kêmpar be, bêpar nebe Rast here, neçe ber hakiman; kêm bixwe neçe ser hekîman. Zivistan bi qasî şevekê jî bimîne, wê karê xwe bike. Çil kes di hundirê şikeftekê de bûn, gurekî ew xwarin. Ev der nebe, dereke din; ev bihar nebe, bihareke din. Mar sûc dike, margîse cezayê wê dide. Çûyîna meclisê rehet e, mayîn giran e. Bi xwe didirîne, bi xwe didirûne. Bihêle barê xwe vala bikim, paşê bipirse ka hejîr e yan hinar e. Ji rovî pirsîn: Şahidê te kî ye? Got: Teriya/dêla min e. Bira ji bo roja teng e, tiving ji bo roja ceng e. Gorkol bizanibûya dê bimire, wê ji xwe re jî gorek bikola. Êvarê razê dawiya dinyayê ye, sibehê rabe destpêka dinyayê ye. Fêrbûyî fêr neke, heke te kir jî têr bike. Ev dest li şûna destê din nayê qutkirin. Ev kerê han nebe kerekî dîtir, kurtanekî lêkim bi rengekî dîtir. Qesab kete heyra goşt, bizin ketiye heyra can. Hesin bi zenga xwe dirize. Ava ku li cihekî bimîne genî dibe. Şerm piçek e, heke rijiya tiştek namîne. Ciwanî tijî gul...

  Di dema şer de saxlemiya derûnî: Ji bo dêûbavan û mamosteyên dibistana seretayî hin pêşniyazî Carna mirov bi zarokan re li ser şer biaxive dibe ku ev axaftin alîkariya wan bike û zarok xwe hîn çêtir ewle û ewledartir hest bikin. Di vî warî de hin pêşniyazên derûnnasan: Gelek caran rûdanên dibin û yê bûnin bo zarokan bêmane ye û ti wateyê nadê ne. Zarok bêtir bi çavên dêûbavên xwe û mamosteyên xwe li rûdan û mesleyan dinêrin/dixirxînin. Ango dêûbav û mamosteyên wan xwe di ewlehiyê de hest bikin, zarok jî xwe di ewlehiyê hîs dikin. Dema zarok dinyaya derîxwe nas û kifş dike û fêr dibe, pirî caran serê wan tevlihev dibe, di vir de hewcedariya wan bi dêûbav û mamosteyên wan heye: Ev tevliheviya mêjî bi rêya we dê zelal bibe an jî şolîtir bibe. Dibe ku hûn jî meraq dikin bê zarok çawa dikarin tirs û xofa şer ji ser xwe bavêjin. Xebera xêrê ev e ku zarok çawa hînî xwendin û nivîsandinê dibin wisa jî dikarin hînî saxlemiya derûnî, zor û zehmetiya, trawmayê, karesat, bobelat û serî...

Bide netirse, bistîne fedî neke. Dilê şikestî nayê cebirandinê. Def jî ya wan e, çemik jî ya wan e. Gûzek-gûzek, dibe dîzek. Kî dinya xwar? – ew ê jin û mêrên bi hev ra yar. Hat malxwê malê, çû qeda salê. Xwar here, rast were. Çilk, çilk, dibe milk. Dil şûşe ye, şikest nacebire. Hem tîr dike, hem ron dike. Xilt çiqas xwelîyê bikole, wê li serê xwe ke. Ker kete herîyê, xwedîyê kerê ji kerê qewettir dibe. Hat weke wezîran, rabû weke hêsîran. Çekê xas mirova nake mêrxas. Serî qûç e, binî pûç e. Sor e, gir e, barnebir e. Ne tu tişt e, tiştekî jî qayîl nabe. Pariyê mezin di qirika mirov de dimîne. Çi saq e, gore laq e. Li vî guhî dixe, di wî guhî re derdixe. Heta niha di guhê gê da razayî bû. Hûkî dike mûkî. Dilê nazî nagihîje ti mirazî. Zêr biçûk e, lê bûhayê wî giran e. Qencîyê bike, bavêje avê. Gotina xweş bihara dilan e. Çû seferê, hat dîsa kerê berê. Ezo, ne ezo, desmala gulgevezo. Di her gundî de kûçik heye. Behr ber devê kûçik...