Skip to main content

Dinya rindik e, emir hindik e.

Dinya rindik e, emir hindik e.  

Dinya, ev deqa ku tu tê de ye.

Dinya xana kul û derda ye.




Dinya xweş e, bi însana; însan xweş e, bi ziman e.

Dîn fedî nake, xwediyê dîna fedî dike.

Dîn tira dike, qewm fedî dike.

Dîn û kîn li ba hev nabe.

Do ji îro çêtir bû.

Ewr kişiya çiya, ga bikşîne xaniya.

Yê bar li ser mila ye, zane çi dikşîne.

Ê ku çavê mirov rehet dike, xew e; ê ku hundirê mirov rehet dike, dew e;  ê ku rûyê mirov reş dike, derew e.

Ê ku çû oda, tiştekî nake koda.

Felek, ne bavê kesî ye.

Fen û fût, karê mêrikê rût.

Galgalê çolê, bavê golê.

Got: Bavo, gur ketiye koza pez. Got: Lawo ji bênamûsiya kûçkê me ye.

Got: Kerê taşikek te çêbû. Got: Barê min giran bû, êmê min kêm bû.

Got: Kosî çima tu ji qalikê xwe dernakeve? Got: Heta nîvro sar e, ji nîvro pê da êvar e.

Got: Te dinya çilo dît? Got: Wekî dile xwe dît.

Golikek, navê garanekê xera dike.

Golikê malê ji gayê malê natirse.

Goşt bê hestî nabe.

Gul bê stirî nabe.

Goşt û nenûk ji hev nabin.

Gotina xweş bihara dilan e.

Goştê mirov nayê xwarin, zar û zimanê mirov e.

Karê sêwî, nabe nêrî.

Berxê mîjo, nabe beran.

Goştê kosî, nabe rêsî.

Guneh giran e; bextê xwe navêje.

Gur li yê mayî digere, xwedî li yê çûyî digere.

Ha ji zikê dê çû, ha ji pişta hespê çû.

Hebûn heye, temaşe ye.

Heft caran mala xwe sake, paşê gunehê cîrana rake.

Her dewrek dewranek e.

Her kes lewendê karê xwe ye.

Her kes ji bo miriyê xwe digrî.

Her kes li ber arê xwe germ dibe.

Her tişt diqede, karê xerab naqede.

Here hewşê, binêre rewşê.

Ya bi şîrî heta pîrî.

Heta mirinê, çav li kirine.

Heta tu nebe xwelî, tu nabe welî.

Heya, nêviyê îmanê ye.

Stêra sibê perpitî, diz li bara xebitî.

Dewlet bû ker jî lê siwar nebe.

Silav û hirmet ji bo Xwedê

Mirov bi mirov disekine, bi dar û kevira nasekine.

Mirov bi qehrê, hesin bi zengê xera dibe.

Mirov şîrê xav xwariye.

Ji ava xuşexuş netirse, ji ava nermik bitirse.

Ji dûr, nagihê hûr.

Ji heft sala salekê sa ye.

Kanî ji çaviyê şêlû dibe.

Masî ji serî ve genî dibe.

Keçel bi perê xwe helawê dixwe.

Kes ji binê erdê tüneye.

Kes ne li mala kesî, kes ne li halê kesî.

Kê go ez, bû kûçikê pez.

Nabên kê kir, dibên kê got.

Ne kalê jinrind ne xizanê pozbilind û ne mêvanê maldigund.

Mirov bi goştê ber dirana têr naxwe.

Kûçik bi hestiyê daweta qelew nabe.

Lawê sê ye, bi lepê xwe çê ye.

Lawê jinbiya, kes jê nake hesab û recûya.

Lengekî bide xatirê şengekî.

Mal ji zik re, zik ji gorê re.

Malê xirab ê xwedî ye.

Mirov bêmal dibe, mal bêxwedî nabe.

Mirov bi qiruşekî dikeve govendê, bi sed qiruşî jê pak nabe.

Mirov li ber kaniyê tî nabe.

Miro mêvanê emele xwe ye.

Mirov nizane çi li pêliya mirov e.

Mêr ew mera ye ku karibe û neke.

Mêranî bê xesar nabe.

Namûs ne kumê sor e ku rojê li serê yekî be.

Nanê genimî di zikê her kesî de nasekine.

Ne dewleta hela hela ne bi ziyareta şêx û mela.

Ne jina nifirokî ne çêleka ororokî.

Nexweşî berbixêr e, hekîm tê çarhawêr e.

Nifir, ne ji çê ne ji xirab.

Nigê xwe li koda xwe mexe.

Pars ji parsekçiya nabe.

Pere, bi bîhna fere.

Pez tê birînê, dew tê kirînê.

Nîvê mezela, bi nezera.

Jin bêxwedî dibe dîn û har dibe, mêr bêxwedî dibe jar û stûxwar dibe.

Pola ji pola naxwe.

Qanûna tirko lastîk e, tu bi ku de bibe bi wê diçe.

Qedera reş, girêka gû ye; ne bi desta vedibe ne bi dirana.

Qehr pişta mirov datîne.

Qirika mirov çel mêrdewan e.

Qîza mirov kurkê mirov, bûka mirov milkê mirov.

Ray li bavtireka dibe, li dêtireka nabe.

Ray li arvên dibe, li alif nabe.

Reha jinê bikole, mîna reha ruyênê.

Rik û rehman li cem hev nabin.

Rind û ar, tev bi hev re bikin debar.

Rih dibe bihost, dijmin nabe dost.

Roj, bi bêjingê nayê girtin.

Ro dire, bela nare.

Can ne tolika biharê ye, salê carekê hêşîn bibe.

Sal û zeman ket ser bertîla, gû ket halê feqîra.

Seklawî dîn e, hemdanî vedigerîne (cinsen hespan e)

Betalî xirab malî.

Şer ji betaliyê çêtir e.

Şeytanê mirov ji mirov e, rehmanê mirov jî ji mirov e.

Reh heya heft bavo dajo.

Teresê dinê, mî da bi bizinê, genim kir şûva kizinê, mala xwe bir cem bavanê jinê.

Tu don neke çirê, çire vênakeve.

Tirs merga rovî ye (merga rovî, şîva ku bi goştê rovî tê çêkirin)

Biqusandinê kûçik nabe tajî.

Tu li rezîliya mêrekî diğere, jinekê berdê; tu li rezîliya jinekê diğere zarokekî berdê.

Ûd ji zorê xirabtir e (ûd, ind û heter)

Xewa sibê megrûdî ye (megrûdî, xiaznî)

Xezal ji çinda xwe de bikeve, dibe nêçîr (çind, holkirin)

Ya rûmet ya heybet.

Zerê bi zere, ev çi hezar li sere.

Comments

Popular posts from this blog

Welatparêzê hêja, Apo (Osman Sebrî)

  Apo : Tu çi dixwazî bipirsî ez ê ji te ra bersivekê bidim. A. : Em ji xwe ra bipeyvin. Apo : Em bipeyvin, serçava.   Bi tevahî şîreta min ji hemî Kurdan ra ev e ku em şerê hev nekin. Tu carî nayê bîra min û nakeve 'eqlê min ku miletek gî li ser fikrekê here . Gava here, me'na xwe keriyek pez e, ne tiştekî din e . Divê em her kes bi fikra xwe xizmetê welatê xwe bikin. Rêya xizmetê welat ev e ku em şerê hev nekin. Yek dikare mîna te nefikire, tu jî dikarî mîna wî nefikirî. Ne şert e ku bibê: "Na, illa bila mîna min bifikire, ya bila mîna ê din bifikire". Bila mîna xwe bifikire, lê ji bo welatê xwe û ji zarokên xwe ra dîsa ez vê wesiyetê dikim: "Wek xwe bifikirin, bes xizmetê welatê xwe bikin, bi 'eqlê xwe û bi fikra xwe". Gava ez bînim merivekî mecbûr bikim ku were mîna me bifikire, ew fikra ne tiştekî rast e. Lê, mîna xwe bifikirin. Em dikarin bêjin: "Ji me ra baş be, xirabiya me meke, bira em birayê hev bin". Eva mumkun e. Lê, a keti...

DERÛNNASÎ (PSYCHOLOGY)

  Derûnnasî lêkolîna zanistî ya hiş (mind) û reftarê (behavior) ye. Mijarên wê tevger, reftar û diyardeyên hişmendî (conscious phenomena) û derhişî (unconscious phenomena) ên mirov û ajalan û pêvajoyên hiş (mental processes) ên weke ramandin (thoughts), hest (feelings), nihiçk (drive) û handanê (motives) vedihewîne. Derûnnasî dîsîplîneke akademîk a berfireh e ku sînorên wê sînorên zanistên xwezayî (natural sciences) û civakî (social sciences) derbas dike. Derûnnasên zindewerî (biological psychologists) hewl didin ku taybetmendiyên derketî yên mêjî fêm bikin û vê dîsîplînê bi zanista mêjî norozanistê (neuroscience) ve girê bidin. Weke zanyarên civakî (social scientists), armanca derûnnasan jî ew e ku tevger û reftarên takekesan (individuals) û koman fêm bikin. Pisporekî pîşeyî an jî lêkolerek ku di vê dîsîplînê de dixebite weke derûnnas (psychologist) tê binavkirin. Hin derûnnas dikarin weke zanyarên reftarî (behavioral scientists) an jî zanyarên venasînî (cognitive scientists) ...

ŞÊX SEÎDÊ KAL Û DERÛNHÊZÎ

Destpêk Di dîroka neteweyên bindest de, serok û rêberên neteweyî xwedî roleke taybet û girîng in di avakirina hişmendiya neteweyî û geşkirina tevgerên rizgarîxwaz de. Di nav kurdan de jî serokên wekî Şêx Seîd, bi mêrxasî û dilsoziya xwe, bûne stêrkên geş ên dîroka kurd û Kurdistanê. Lêbelê, çîroka şêxê me tenê ne çîroka serkeftin û qehremaniyê ye, herwiha çîroka êş, xwefiroşî û nakokiyên navxweyî ye jî. Ev rewş, di derûniya civaka kurdî de birînên kûr û giran çêkirine ku heta îro jî bandora wan li ser civaka kurdî heye. Di vê nivîsê de, em ê hewl bidin ku ji hêla derûnî ve rewşa pîr û pêşengên kurd Şêx Seîdê kal li ser civakê binirxînin ku çawa wî di serdema xwe de li hember pergala serdest serî hildaye û di dawiyê de bûye semboleke berxwedanê di nav kurdan de. Herwiha em ê li ser wê yekê jî rawestin ku çawa civaka kurdî îro li hember vê mîrateya dîrokî û derûnî radiweste û çawa ev yek bandorê li ser siberoja kurdan dike. Di dîroka kurd û Kurdistanê de kesayetiyên hêja û girîng g...