Skip to main content

Gotinên Pêşiyên Kurdan / Kurdish Proverbs (Hişê çêkirî / Artificial intelligence)

1. Dema heywan bê xwê bimîne keviran dialêse.

   - When a beast is hungry, it breaks through stone walls.



2. Dema kela beroşê radibe, bihayê çil heskî tê pereyekî.

   - When the frost falls on a tower, it takes forty horses to move it.


3. Dema te derîyê xwe şikand, êzing pir dibin.

   - When you break your door, there are many slivers.


4. Dema ker bikeve heriyê, ji xwedi zeximtir kes tune.

   - When the donkey falls into the well, there is no one more helpless.


5. Dema ku dîn dînan dibinin, çavên xwe qurç dikin.

   - When a needle sees another needle, it strains its eyes.


6. Ê ji jina xwe netirse, ji Xwedê jî natirse.

   - He who does not fear his wife, does not fear God.


7. Ê ketî govendê, ese dê xwe bihêjîne.

   - He who enters a dance must be prepared to dance.


8. Ê ketî golê, ji baranê natirse.

   - He who enters the garden does not fear the rain.


9. Ê koma xwe nasneke, nikare xwe nas bike.

   - He who does not know his group, cannot know himself.


10. Ê ku bi avê dizane, ji avê natirse.

    - He who knows how to swim does not fear water.


11. Ê ku çûyî diziya hingiv, bi pêvedana mêşan qebûl e.

    - He who goes to steal honey must endure bee stings.


12. Ê ku xebitî, nexelitî.

    - He who works, prospers.


13. Ê nedîtibe nizane.

    - He who does not see, does not know.


14. Ên bi qelemê hatin nivîsandin, bi bivir nayên şikênandin.

    - What is written by the pen cannot be erased by the wind.


15. Ên biçûk radibin, li yên mezin dinêrin.

    - The small learn from the big.


16. Kanya ku tu avê jê vexwi kevra navêjyê.

    - Wherever you drink water from, remember the source.


17. Yê ku hêkê bidize, kînga hebe wê bizê.

    - He who steals an egg will one day steal a camel.


18. Yê pir zane, pir xesîriye.

    - He who knows a lot, loses a lot.


19. Yê xerabiyê bike, dikare başiyê jî bike.

    - He who can do bad, can also do good.


20. Yê ku nefsa xwe islah nekiriye, nikare yekî din, islah bike.

    - He who cannot reform himself, cannot reform others.


21. Kevirê gêr dibe kevz nagire.

    - A rolling stone gathers no moss.


22. Derdê parvekirî nîvçe dibe.

    - A trouble shared is a trouble halved.


23. Her tiştê birqok ne zêr e.

    - All that glitters is not gold.


24. Ji tiştên ku te bihist bawer neke lê ji nîvê tiştên te dît bawer bike.

    - Believe nothing of what you hear, and only half of what you see.


25. Kûçikê direye kêm caran gez dike.

    - Barking dogs seldom bite.


26. Xwe ji dijminê diyarî dide ragire.

    - Beware of Greeks bearing gifts.


27. Zor û astengî pêlekan in ji rêya cenetê re.

    - Crosses are ladders that lead to heaven.


28. Mijîna hêkê fêrî dapîra xwe neke.

    - Don’t teach your grandmother to suck eggs.


29. Xirabiyê bibîne ew ê ku xirabîyê difikire.

    - Evil be to him who evil thinks.


30. Tiştên qenc tên serê yê ku sebr dike (sebirdar).

    - Good things come to him who waits.


31. Pir/dirêj dijî yê baş dijî.

    - He lives long who lives well.


32. Yê ku bi gelek karan radibe, kêm tiştan bi dawî dike.

    - He who begins many things, finishes but few.


33. Yê bexşana/uzrê xwe dixwaze, tawanê qebûl dike.

    - He who excuses himself accuses himself.


34. Yê bêbiryarî nîşan dide, wenda dike.

    - He who hesitates is lost.


35. Ji pirsê mirov qet zirar nabîne.

    - It never hurts to ask.


36. Berde xeritok li ku derê dikevin bila li wir bikevin.

    - Let the chips fall where they may.


37. Tu car gefên nikarî bi cih bînî bi lêv neke.

    - Never make a threat you cannot carry out.


38. Perê xwe têxe devê xwe.

    - Put your money where your mouth is.


39. Bi qasî mirovên ku nabînin kortir kesekî din tuneye.

    - There is none so blind as those who will not see.


40. Bêyî şikandina çend hêkan tu nikarî hêkerûnê çêbikî.

    - You can't make an omelette without breaking a few eggs.


41. Bê, “Gawiro”, nebê, “Feqîro”.

    - Don’t call me “foreigner” or “pauper”.


42. Berxa virnî gotye, “Bidine min şîr, min bavêjne ser berfa pîr”.

    - The toothless cow says, "Give me milk and cover me with an old blanket."


43. Çîya gote çîyê, “Berfa serê min helya, payîz e, zozana min û te dîsa gerya”.

    - The mountain said to the other


English Proverbs and Their Kurdish Equivalents


1. **A bad penny always turns up.** 

   - Malê qelp her tim li xwediyê xwe vedigere.


2. **A cat has nine lives.**

   - Pisîk neh ruh heye.


3. **Actions speak louder than words.**

   - Liv û tevger ji gotinan bilindtir deng didin.


4. **Bad money drives out good.**

   - Perê kêmqîmet berî yê biqîmet dide.


5. **Blood is thicker than water.**

   - Xwîn ji avê stûrtir e.


6. **Charity begins at home.**

   - Qencî li mal dest pê dike.


7. **Diligence is the mother of good luck.**

   - Cehd û xîret jêderka şans û siûdê ye.


8. **Every dog has his day.**

   - Her kûçikekî rojek heye.


9. **Every man has his price.**

   - Her merivek buhayek heye.


10. **Familiarity breeds contempt.**

    - Mehabeta ji hedê xwe zêde dibe sedema bêhurmetiyê.


11. **Good things come in small packages.**

    - Tiştên xweş di pakêtên biçûk de tên.


12. **Hard words break no bones.**

    - Gotinên tûj û tund hestiyan naşikînin.


13. **Hunger breaks stone walls.**

    - Biçîtî diwarên kevir hel dike.


14. **Knowledge is power.**

    - Zanîn hêz e.


15. **Life begins at forty.**

    - Jiyan di çilî de dest pê dike.


16. **Many hands make light work.**

    - Gelek dest kar sivik dikin.


17. **New brooms sweep clean.**

    - Gêzikên nû rind paqij dikin.


18. **Old habits die hard.**

    - Kurmên kevn zor bi dawî dibin.


19. **Practice makes perfect.**

    - Tetbîqkirin diedilîne.


20. **Too many cooks spoil the broth.**

    - Gelek aşpêj şorbeyê xira dikin.


21. **Union is strength.**

    - Yekîtî hêz e.


22. **Variety is the spice of life.**

    - Cihêrengî çêj û ekla jiyanê ye.

Comments

Popular posts from this blog

Welatparêzê hêja, Apo (Osman Sebrî)

  Apo : Tu çi dixwazî bipirsî ez ê ji te ra bersivekê bidim. A. : Em ji xwe ra bipeyvin. Apo : Em bipeyvin, serçava.   Bi tevahî şîreta min ji hemî Kurdan ra ev e ku em şerê hev nekin. Tu carî nayê bîra min û nakeve 'eqlê min ku miletek gî li ser fikrekê here . Gava here, me'na xwe keriyek pez e, ne tiştekî din e . Divê em her kes bi fikra xwe xizmetê welatê xwe bikin. Rêya xizmetê welat ev e ku em şerê hev nekin. Yek dikare mîna te nefikire, tu jî dikarî mîna wî nefikirî. Ne şert e ku bibê: "Na, illa bila mîna min bifikire, ya bila mîna ê din bifikire". Bila mîna xwe bifikire, lê ji bo welatê xwe û ji zarokên xwe ra dîsa ez vê wesiyetê dikim: "Wek xwe bifikirin, bes xizmetê welatê xwe bikin, bi 'eqlê xwe û bi fikra xwe". Gava ez bînim merivekî mecbûr bikim ku were mîna me bifikire, ew fikra ne tiştekî rast e. Lê, mîna xwe bifikirin. Em dikarin bêjin: "Ji me ra baş be, xirabiya me meke, bira em birayê hev bin". Eva mumkun e. Lê, a keti...

DERÛNNASÎ (PSYCHOLOGY)

  Derûnnasî lêkolîna zanistî ya hiş (mind) û reftarê (behavior) ye. Mijarên wê tevger, reftar û diyardeyên hişmendî (conscious phenomena) û derhişî (unconscious phenomena) ên mirov û ajalan û pêvajoyên hiş (mental processes) ên weke ramandin (thoughts), hest (feelings), nihiçk (drive) û handanê (motives) vedihewîne. Derûnnasî dîsîplîneke akademîk a berfireh e ku sînorên wê sînorên zanistên xwezayî (natural sciences) û civakî (social sciences) derbas dike. Derûnnasên zindewerî (biological psychologists) hewl didin ku taybetmendiyên derketî yên mêjî fêm bikin û vê dîsîplînê bi zanista mêjî norozanistê (neuroscience) ve girê bidin. Weke zanyarên civakî (social scientists), armanca derûnnasan jî ew e ku tevger û reftarên takekesan (individuals) û koman fêm bikin. Pisporekî pîşeyî an jî lêkolerek ku di vê dîsîplînê de dixebite weke derûnnas (psychologist) tê binavkirin. Hin derûnnas dikarin weke zanyarên reftarî (behavioral scientists) an jî zanyarên venasînî (cognitive scientists) ...

ŞÊX SEÎDÊ KAL Û DERÛNHÊZÎ

Destpêk Di dîroka neteweyên bindest de, serok û rêberên neteweyî xwedî roleke taybet û girîng in di avakirina hişmendiya neteweyî û geşkirina tevgerên rizgarîxwaz de. Di nav kurdan de jî serokên wekî Şêx Seîd, bi mêrxasî û dilsoziya xwe, bûne stêrkên geş ên dîroka kurd û Kurdistanê. Lêbelê, çîroka şêxê me tenê ne çîroka serkeftin û qehremaniyê ye, herwiha çîroka êş, xwefiroşî û nakokiyên navxweyî ye jî. Ev rewş, di derûniya civaka kurdî de birînên kûr û giran çêkirine ku heta îro jî bandora wan li ser civaka kurdî heye. Di vê nivîsê de, em ê hewl bidin ku ji hêla derûnî ve rewşa pîr û pêşengên kurd Şêx Seîdê kal li ser civakê binirxînin ku çawa wî di serdema xwe de li hember pergala serdest serî hildaye û di dawiyê de bûye semboleke berxwedanê di nav kurdan de. Herwiha em ê li ser wê yekê jî rawestin ku çawa civaka kurdî îro li hember vê mîrateya dîrokî û derûnî radiweste û çawa ev yek bandorê li ser siberoja kurdan dike. Di dîroka kurd û Kurdistanê de kesayetiyên hêja û girîng g...