Destpêk
Terapiya Rêzkirina Malbatê rêbazeke derûnterapiyê ku di sala 1990an de ji
aliyê derûnterapîst û filozofê Elmanî Bert Hellinger ve hatiye geşkirin û pêşxistin.
Ev rêbaz li ser bingeha bîrdoziyên rêzkirin û felsefeya fenomenolojîk hatiye
avakirin. Armanca sereke ya vê terapiyê, destnîşankirina û çareseriya pirs û
girêkên ku ji berê de di nav malbatê de çêbûne û bandora wan li ser nifşên nû
kiriye ye.
Terapiya rêzkirina malbatê, wisa tê bawer kirin ku her takekesek bi awayekî
nayê zanîn bi malbata xwe ve girêdayî ye û trawmayên ku ji aliyê malbatê ve
hatine jîyîn, dikarin li ser nifşên paşîn jî bandorê bikin. Ev bandor bi
awayekî nayê zanîn û bi têgihîştina vê girêdanê, mirov dikare ji van bandoran
rizgar bibe. Hellinger îdîa dike ku malbat xwedî "bîreke hevpar"
(collective memory) ye û ku ev bîra hevpar li ser her endamê malbatê bandorê
dike.
Rêbaza Hellinger li ser bingeha çend prensîbên bingehîn ava ye. Yekem, ew wisa
bawer dike ku di nav malbatê de "pergaleke energetîk/hêzdar"
(energetic system) heye ku hemû endaman bi hev ve girê dide. Duyem, ew îdîa
dike ku "rêzgirtina nifşan" (generational order) di nav malbatê de
pir girîng e û dema ev rêzgirtin tê şikandin, pirs û girêk derdikevin holê.
Sêyem, ew dibêje ku "hevsengiya dayîn û stendinê" (balance of giving
and taking) di nav têkiliyên malbatê de divê were parastin.
Bingehên Bîrdozî
Bîrdoziya Rêzkirina Malbatê li ser çend bingehên sereke ava bûye. Li gorî
Hellinger, her malbat xwedî rêzkirineke (constellation) taybet e ku pêk tê, ji
girêdanên hêzdar û energetîk ên di navbera endamên malbatê de. Ev girêdanên han
di nav cîhanê de didomin û bandoreke mezin li ser jiyana her endamî ya takekesî
heye. Ew wisa bawer dike ku ev girêdan ne tenê di navbera endamên zindî de ne,
lê di navbera zindî û miriyan de jî hene.
Bîra hevpar (collective memory) yek ji bingehên herî girîng ên vê bîrdoziyê
ye. Li gorî vê bîrdoziyê, malbat xwedî bîreke hevpar e ku hemû ezmûnên berê,
trawma û serpêhatiyan di nav xwe de vedihewîne. Ev bîr bi awayekî nayê zanîn li
ser nifşên nû derdikeve holê û dibe ku xwe bi awayên cuda destnîşan bide.
Mînak, zarokek dibe ku hestên ku ne yên wî/wê ne hest bike an jî bi awayekî ku
ne siruştiye (normal) tevbigere.
Rêzgirtin û hiyerarşiya nifşan (generational hierarchy) bingeheke din a
girîng e. Li gorî vê bîrdoziyê, her endamê malbatê ciheke wî/wê yê taybet di
nav pergala malbatê de heye û ev cih li gorî nifş, temen û statûya wî/wê di
malbatê de tê destnîşankirin. Dema ev rêzgirtin tê şikandin, mînak zarokek cihê
dê an bavê werbigire, pirs û girêk derdikevin. Ev yek dibe sedema nakokiyên di
nav malbatê de û bandoreke neyînî li ser hemû endaman dike.
Hellinger sê qanûnên bingehîn ên rêzkirin destnîşan kiriye ku ev yek weke
"rêzên evînê" (orders of love) jî tên naskirin. Yekem, "mafê
aîdiyetê" (right to belong) ye ku tê wê wateyê ku her endamê malbatê mafê
aîdiyetê heye ku di nav malbatê de cih bistîne, her çend ew çi kiribe an jî
çawa tevgeriya be. Duyem, "rêzgirtin" (precedence) e ku dibêje divê
rêzgirtina nifşan û statûyan di nav malbatê de were parastin. Sêyem jî
"hevsengî"ye (balance) ku di navbera dayîn û stendinê de divê
hevsengî hebe.
Rêbaza Terapiyê
Pêvajoya şol û kar di terapiya rêzkirina malbatê de bi çend gavên sereke
pêk tê. Ev gav bi awayekî rêkûpêk têne pêkanîn û her gav girîngiya xwe ya
taybet heye. Yekem gav, danasîn û şîrovekirina pirs û girêkê ye. Di vê gavê de
terapîst bi xerîdar (rawêjer) re li ser pirs û girêkên ku wî/wê tê de ye
dipeyive û dîroka malbatê ya hûrgiliyên wê distîne. Ev gav pir girîng e ji bo fêmkirina
kok û kakila pirs û girêkê û destnîşankirina endamên malbatê yên ku bandorê li
ser vê pirs û girêkê giriye.
Derûnterapîst di vê gavê de gelek pirsên hûrgilî dipirse. Dixwaze bizane ka
di malbata wî/wê de mirinên pêşwext, qeze, cîhêkirina malbatê, nexweşiyên giran
an jî rûdanên trawmatîk çêbûne. Herwisa, ji wî/wê dikare bipirse ka kesên ku ji
malbatê hatine derxistin an jî hatine bîr kirin hene. Ev agahiyan ji bo
çêkirina wêneyeke têkûz a şîkarên malbatê pir girîng in.
Duyem gav, hilbijartina nûnerên rêzkirinê (constellation representatives) ye.
Xerîdar endamên malbata xwe ku bandorê li ser pirs û girêka wî/wê heye hildibijêre.
Ev endaman dikarin dê û bav, xweng û xwişk, kal û pîr an jî kesên ku ji malbatê
hatine derxistin bin. Herwisa, xerîdar dikare mijarên weke nexweşî, mirinê jî
hestên weke hêrs an tirsê jî weke endamên rêzkirinê hilbijêre.
Sêyem gav, bicîhkirina nûneran (positioning of representatives) e. Xerîdar
nûnerên ku hilbijartiye li ser zemîn bi awayekî ku hesta xwe nîşan dide bicîh
dike. Ev bicîhkirin bi awayekî nayê zanîn pêk tê û gelek caran rastiya bandorên
di nav malbatê de nîşan dide. Hellinger dibêje ku xerîdar bi "hişmendiya
morfogenetîk" (morphogenetic awareness) tevdigere û cihê rast ê her nûnerî
dizane.
Çarem gav, çavdêriya şîkaran (observing dynamics) e. Piştî ku nûner li
cihên xwe hatine bicihkirin, ew dest bi hestkirina enerjiya cihê ku li wir
rûniştine dikin. Ew dibe ku hestên cuda hest bikin, berbi hev re kêş bibin an
jî ji hev dûr bikevin, xemgînî, hêrs an jî dilşadî hest bikin. Ev hest û tevger
bi awayekî xweber (spontane) pêk tê û terapîst wan bi baldarî dişopîne.
Pêncem gav, çareseriya rêzkirinê (constellation resolution) ye. Terapîst bi
alîkariya çavdêriya şîkaran, veguhertinên pêwîst di bicîhkirina nûneran de pêk
tîne. Armanca vê gavê veguhertina pozîsyonên xerab, vekirina girêk û girêdanên
xerab, avakirina girêk û girêdanên baş û gihîştina hevsengiyê ye. Ev pêvajoyek
çalak e û dibe ku çend caran were dubarekirin heya ku rêzkirin bigihîje rewşek
aram û hevseng.
Cûreyên Rêzkirin
Terapiya rêzkirina malbatê di çend cureyên cuda de tê sepandin. Her cure ji
bo çareseriya pirs û girêkên taybetî hatiye pêşxistin û metodên xwecihî hene. Rêzkirina
Malbatê (Family Constellation) ev cureyê herî bingehîn e û li ser malbata eslî
ya xerîdar tê cihkirin. Di vê cureyê de terapîst li ser pirs û girêkên weke
nakokiyên bi dê û bav re, nakokiyên di nav xweng û xwişkan de an jî bandorên trawmayên
nifşên berê dixebite.
Rêzkirina Rêxistinî (Organizational Constellation) ji bo çareseriya pirs û
girêkên di nav şol û karan de tê bikaranîn. Ev cure dema ku di sala 1990an de
hatiye pêşxistin, gelek caran ji bo çareseriya nakokiyên di nav karkerên
rêxsitinê de, pirs û girêkên bi serkaran re an jî kêşeyên di nav tîman de
hatiye bikaranîn. Rêbaza şol û kar bi heman awayî ye, lê li şûna endamên
malbatê, endamên rêxistinê têne bikaranîn.
Rêzkirina Mijarên Herî (Issue Constellation) ji bo çareseriya pirs û girêkên
bi mijarên weke nexweşî, pere, dildarî tê bikaranîn. Di vê cureyê de xerîdar
dikare girêdanên xerab bi nexweşiyan re, pirs û girêkên darayî an jî kêşeyên di
kapêdayînê de çareser bike. Ev cure pir berbilaw e û gelek caran ji aliyê
terapîstên ku di warên cuda de dixebitin ve tê bikaranîn.
Rêzkirina Navneteweyî (International Constellation) ji bo çareseriya
kêşeyên di navbera netewan, olên cuda an jî çandên cuda de tê bikaranîn. Ev
cure bi taybetî ji bo çareseriya trawmayên şer, komkujî an jî êrîşên terorîstî
hatiye pêşxistin. Hellinger û şagirtên wî ev rêbaz di gelek welatên ku şer an
jî nakokiyên civakî jîyane de bikar anîne.
Bandorên Derûnî
Terapiya rêzkirina malbatê bandorên cuda yên derûnî li ser xerîdaran dike.
Ev bandor dikarin hem erênî hem jî neyînî bin û girîng e ku terapîst û xerîdar
li ser van bandoran agahdar bin. Bandorên erênî yên vê terapiyê pir in û gelek
xerîdar radigîhin ku piştî terapiyê jiyana wan bi awayekî erênî guhertiye.
Fêmkirina kok û kakila pirs û girêkan yek ji bandorên herî girîng ên vê
terapiyê ye. Xerîdar dikare bibîne ku pirs û girêkên wî/wê ji ku derdikevin û
çawa li ser jiyana wî/wê bandorê dikin. Ev fêmkirin pêngava yekem a çareseriyê
ye û dibe sedema veguhertinên mezin di têgihîştina xerîdar de. Gelek caran
xerîdar ji bo yekem car fêm dike ku pirs û girêkên wî/wê ne bi taybetî yên
wî/wê ne, lê ji şîkarên (dînamîkên) malbatê derdikevin.
Rizgariya ji
barên malbatê (family burdens) bandorek din a girîng e. Gelek caran mirov barên
ku ne yên wî/wê ne li ser milên xwe hildide. Ev bar dikarin weke hestên ku ne
yên wî/wê ne, berpirsiyariyên ku ne yên wî/wê ne an jî trawmayên ku wî/wê
nejîyane xwe nîşan bidin. Bi terapiya rêzkirin, mirov dikare ji van baran
rizgar bibe û jiyanek azad bijî.
Baştirkirina têkiliyên malbatê encamek din ê erênî ye. Piştî çareseriya rêzkirin,
têkiliyên di nav malbatê de dikarin baştir bibin û nûnerên malbatê dikarin
hevdu baştir fêm bikin. Ev yek bi taybetî dema ku xerîdar fêm dike ku pirs û
girêkên di nav malbatê de çawa çêbûne û çawa dikarin bêne çareserkirin, çêdibe.
Lêbelê, bandorên neyînî vê terapiyê jî hene ku divê terapîst bala xwe bidê.
Hestkirina hestên giran yek ji van bandorên neyînî ye. Di dema terapiyê de
xerîdar dibe ku hestên pir giran weke xemgînî, hêrs an jî tirsa mezin hest
bike. Ev yek dikare bandoreke demkî ya neyînî be û bibe sedema ku xerîdar xwe
xerab hest bike.
Şaşbûna rastiyê bandoreke din a neyînî ye ku hin rexnegir destnîşan dikin.
Hin kesên ku bi vê terapiyê re nakokiyên wan hene, dibêjin ku ev rêbaz dikare
xerîdaran ji rastî û realîteyê dûr bike û wan li ser mijarên ku bingehê wan yê
zanistî tune rast bike. Ev yek bi taybetî dema ku terapîst îdîayên mezin dike
an jî xerîdar pir bi encamên terapiyê bawerdar dibe, çêdibe.
Lêkolînên Zanistî
Di van salên dawî de çend lêkolînên zanistî li ser bandorên terapiya rêzkirina
malbatê hatine kirin. Ev lêkolîn hewl dane ku bi awayekî heyben (objektîf)
bandorên vê terapiyê bipîvin û bizanin ka ew bi rastî bandoreke erênî li ser
xerîdaran dike an na. Lêbelê, ev lêkolîn hîn jî kêm in û divê lêkolînên zêdetir
bêne kirin.
Lêkolîna Weinhold û Hunger di sala 2010an de hat kirin û 208 xerîdar hatin
şopandin. Encamên vê lêkolînê nîşan dan ku 78 ji sedî ya xerîdaran ragihandin
ku piştî terapiyê hest bi baştirkirinê kirine. Pirs û girêkên herî zêde çareser
bûyî nakokiyên malbatê û pirs û girêkên hestî bûn. Lêbelê, ev lêkolîn kêmasiyên
metodolojîk hene û encamên wê nayên wergirtin weke delîleke qadê.
Lêkolîna Baum di sala 2012an de hat kirin û lêkolîneke li ser 156 xerîdaran
bû. Di vê lêkolînê de bandorên erênî li ser strês û depresyonê hatin dîtin û
encamên baş 6 meh piştî terapiyê jî didomin bûn. Lêbelê, ev lêkolîn jî
kêmasiyên metodolojîk hene û divê bi lêkolînên kontrolî yên mezintir bêne
piştrastkirin.
Rexneyên zanistî li ser vê terapiyê pir in û ji çend aliyên cuda têne
kirin. Yekem, rexne kêmbûna delîlên zanistî ye. Hin zanayên derûnnasiyê rexne
li ser vê terapiyê dikin ku bingehê wê yê zanistî lawaz e, metodên standard ên
çavdêriyê nayên bikar anîn û encamên ku tên bidest xistin dikarin ji
"bandora plasebo" (placebo effect) pêk bibin.
Kêşeyên metodolojîk rexneyek din a girîng e. Nayê zanîn ka guhertinên ku di
xerîdaran de çêdibin ji ber terapiyê ne yan jî ji sedema din. Herwisa, pîvanên
standard ên çavdêrî û nirxandinê nayên bikar anîn û ev yek encamên lêkolînan
dixe gumanê. Pirs û girêkên etîk di hin cureyên sepanan de jî hene û hin
rexnegir dibêjin ku ev terapî dikare xerîdaran bi awayekî xerab rêve bibe.
Sepanên Praktîk
Sazbûna terapîst ji bo bûyina terapîstê yê terapiya rêzkirin, divê gelek
mercên girîng bicîh bînin. Yekem, divê perwerdehiya bingehîn a derûnnasiyê an
jî derûnbijîşkiyê hebe. Ev perwerde girîng e ji bo fêmkirina bingehên teorîk ên
derûnnasiya takekesî û komî. Duyem, divê qûrsan li ser terapiya rêzkirin bibe
ku ev qûrs ji aliyê dezgehên pejirandî ve têne pêşkêşkirin.
Sêyem, divê bin sêwirana terapîstekî pispor kar bike. Ev sêwiran girîng e
ji bo hînbûna praktîkên rast û çêkirina serpêhatiya pêwîst. Çarem, divê berdewam
xwe bi çalakiyên perwerdehiyê re nûjen bike. Ev warê ku zû vediguhere ye û divê
terapîst her dem xwe nûjen bike.
Pergala seansê di du cureyên sereke de tê lidarxistin. Seansên takekesî
(individual sessions) yek ji van cureyan e. Demê van seansan ji 60 heya 90
deqîqeyê ye û hejmara seansan ji 3 heya 10 seansan e. Pêvajoya kar bi
şîrovekirina pirs û girêkê dest pê dike, paşê çêkirina rêzkirin û di dawiyê de
çareserî.
Seansên komî (group sessions) cureya din e ku pir berbilaw e. Di van
seansan de koma xerîdaran ji 8 heya 12 kesan pêk tê û demê seansê ji 3 heya 5
saetan e. Her xerîdar rêzkirina xwe ya taybet çêdike û endamên din weke nûner
têne bikar anîn. Ev cure hem ji aliyê qîmetê ve hem jî ji aliyê bandora komî ve
avantajên xwe hene.
Qîmeta seansan li gorî cûreyê seans û ezmûna terapîst cuda ye. Seansên
takekesî di navbera 50-150 Euro de ne, seansên komî di navbera 80-200 Euro de
ne û atolyeyên çend rojan di navbera 200-500 Euro de ne. Ev qîmet li gorî welat
û bajaran jî vediguhere.
Encam
Terapiya Rêzkirina Malbatê weke rêbazeke alternatîf di warê çareseriya
derdên derûnî de cihekî girîng digire. Ev terapî rêbazek nû ye ku li ser
bingeha têgihîştineke cuda ya têkiliyên malbatê û bandorên wan li ser takekesî
ava bûye. Her çend ku ev rêbaz ji aliyê hin zanyayan ve tê rexnekirin jî gelek
xerîdar ji wê sûd wergirtine û di jiyana xwe de guhertinên erênî dîtine.
Girîngiya vê terapiyê di wê de ye ku ew li ser têkiliyên malbatê û bandorên
wan li ser takekesî disekine. Bi vî awayî, mirov dikare fêmkirineke kûr a kok û
kakila pirs û girêkên xwe bistîne û ji wan rizgar bibe. Ev yek bi taybetî ji bo
takekesên ku pirs û girêkên wan bi dîroka malbatê ve girêdayî ne, pir bikêr e.
Lêbelê, divê ev terapî bi awayekî berpirsiyar û ji aliyê terapîstên pispor
ve were sepandin. Xerîdar jî divê li ser vê terapiyê zanînê bistîne û li gorî
rewşa xwe biryara beşdariyê bide. Herwisa, divê terapîst û xerîdar li ser
sînorên vê terapiyê û bandorên wê yên pêkan agahdar bin.
Di siberojê de, divê lêkolînên zanistî yên zêdetir li ser vê terapiyê bêne
kirin da ku bandor û encamên wê yên demdirêj bi awayekî zanistî bêne
destnîşankirin. Herwisa, divê standardên etîk û pîvanên qalîteyê ji bo sepana
vê terapiyê bêne destnîşankirin. Ev yek ji bo parastina xerîdaran û pêşxistina
qalîteya xizmetê pir girîng e.
Bi vî awayî, terapiya rêzkirina malbatê dikare weke rêbazek bikêr di
çareseriya pirs û girêkên cuda de were bikar anîn, lê divê bi hişyarî û
berpirsiyariyê were sepandin. Encamên lêkolînên siberojê dê derfetê bidin ku em
li ser bandor û bikêrbûna vê terapiyê baştir bizanin.
Çavkanî
Hellinger, B. (1998). Orders of Love: A Bert Hellinger Reader.
Carl-Auer Verlag.
Hellinger, B. (2001). Love's Hidden Symmetry: What Makes Love Work in
Relationships. Zeig, Tucker & Theisen Publishers.
Hellinger, B. (2003). Peace Begins in the Soul: Family Constellations in
the Service of Reconciliation. Carl-Auer Verlag.
Termên Bingehîn
Terapiya Rêzkirina Malbatê (Family Constellation Therapy) Rêbazeke terapiyê ye ku ji aliyê
Bert Hellinger ve hatiye geşkirin û pêşxistin û li ser bingeha fêm û têgihîştina
girêdanên malbatê û bandorên wan li ser takekesî ava bûye.
Rêzkirin (Constellation)
Pergaleke hêzdar û energetîk û têkiliyên di navbera endamên malbatê de ku
bi awayekî nayê zanîn li ser hev bandorê dike û jiyana her endamî şekil û şemal
dike.
Bert Hellinger Derûnterapîst û filozofê Elmanî (1925-2019) ku
terapiya rêzkirina malbatê pêşxist û gelek kitêb li ser vê mijarê nivîsî.
Fîlosofiya Fenomenolojîk (Phenomenological Philosophy) Rêbazeke fîlosofî ye ku li ser ezmûna
mirov û têgihîştina rûdanan weke ku mirov wan dijî disekine.
Bîra Hevpar (Collective
Memory) Bîr û zanîna ku di nav komek de tê parvekirî û ji nifşekê bo ya din
derbas dibe.
Pergalek Energetîk (Energetic
System) Pergaleke girêdanên energetîk ên di navbera endamên malbatê de ku
bi awayekî nayê zanîn kar dike.
Rêzkirtina Nifşan (Generational
Order) Rêzkirtina ku divê di navbera nifşên cuda yên malbatê de were
parastin û ku dema tê şikandin pirs û girêk derdikevin.
Hevsengiya Dayîn û Stendinê (Balance of Giving and Taking) Prensîbeke bingehîn a têkiliyên
saxlem ku dibêje di navbera endamên malbatê de divê hevsengî di dayîn û
stendinê de hebe.
Rêzên Evînê (Orders of
Love) Sê qanûnên bingehîn ên ku Hellinger li ser wan terapiya xwe ava
kiriye.
Mafê Aîdiyetê (Right to
Belong) Qanûna yekem ku dibêje her endamê malbatê mafê aîdiyetê heye ku di
nav malbatê de cih bistîne, her çend ew çi kiribe.
Rêzgirtin (Precedence)
Qanûna duyem ku dibêje divê rêzgirtina nifşan, temenan û statûyan di nav
malbatê de were parastin.
Hevsengî (Balance) Qanûna sêyem
ku di navbera dayîn û stendinê de divê hevsengî hebe da ku têkilî saxlem bin.
Nûnerên Rêzkirinê (Constellation
Representatives) Kesên ku di seansan de cihê endamên malbata xerîdar
digirin û hestên wan ên nûnertiyê dikin.
Bicîhkirina Nûneran
(Positioning of Representatives) Pêvajoya danîna nûneran li cihên ku
xerîdar bi hesta xwe hildibijêre li ser zemînê.
Çavdêriya şîkaran (Observing
Dynamics) Pêvajoya temaşekirina tevger û hestên nûneran piştî ku li cihên
xwe hatine danîn.
Çareseriya Rêzkirinê
(Constellation Resolution) Pêvajoya veguhertina pozîsyonên nûneran heya gihîştina
hevsengî û aramiyê.
Hişmendiya Morfogenetîk (Morphogenetic
Awareness) Berhema Hellinger ye ku dibêje mirov bi awayekî nayê zanîn
dizane ka cihê rast ê her endamê malbatê li ku ye.
Rêzkirina Malbatê (Family
Constellation) Cureyê herî bingehîn ê terapiyê ku li ser endamên malbata
eslî tê sepandin.
Rêzkirina Rêxistinî (Organizational
Constellation) Cureyê terapiyê ku ji bo çareseriya pirs û girêkên di nav
karan û Rêxistinî de tê bikar anîn.
Rêzkirina Mijarê (Issue
Constellation) Cureyê terapiyê ku li ser mijarên weke nexweşî, pere,
dildarî tê sepandin.
Rêzkirina Navneteweyî (International
Constellation) Cureyê terapiyê ku ji bo çareseriya kêşeyên di navbera
netewan an çandên cuda de tê bikar anîn.
Trawma (Trauma) Jana derûnî ya ku ji rûdaneke
xerab an şokê pêk tê û bandoreke demdirêj li ser mirov dike.
Bandora Plasebo (Placebo
Effect) Baştirkirina ku tenê ji ber bawerpêkirina xerîdar bi çareseriyê pêk
tê, ne ji ber çareseriya xwe.
Şîkarên Malbatê (Family
Dynamics) Awayên têkilî û têkiliyana di navbera endamên malbatê de ku
jiyana hemûyan bandor dike.
Derkirina Malbatê (Family
Exclusion) Pêvajoya derxistina kesekî ji bîr û dîroka malbatê ku dibe
sedema pirs û girêkan.
Barên Malbatê (Family
Burdens) Berpirsiyarî, hest an trawmayên ku ji nifşên berê derdikevin û li
ser nifşên nû derbas dibin.
Seansên Takekesî (Individual
Sessions) Seansên ku di navbera terapîst û xerîdarek de pêk tên û yek bi
yek têne lidarxistin.
Seansên Komî (Group Sessions)
Seansên ku di nav komek xerîdaran de pêk tên û her kes ji bo yên din weke nûner
tevdigere.
Atolye (Workshop) Seansên demdirêj ên
çend rojan ku bi komek mezin xerîdaran re têne lidarxistin.
Sêwiran (Supervision) Pêvajoya
alîkariya terapîstên nû ji aliyê terapîstên pispor ve.
Delîlên Zanistî (Scientific
Evidence) Şopandin û lêkolînên ku bi metodên zanistî hatine kirin da ku
rastbûn û bandorên terapiyê bêne piştrastkirin.
Metodên Standard (Standard Methods)
Rêbazên pejirandî yên lêkolînê ku ji bo nirxandina bandorên terapiyan têne
bikar anîn.
Mijarên Etîkî (Ethical
Issues) Pirs û girêkên ku di nav sepandina terapiyê de derdikevin û bi
parastina mafên xerîdar re têkildar in.
Kêmasiyên Metodolojîk (Methodological
Limitations) Kêmbûnên di rêbazên lêkolîn û nirxandinê de ku rastbûna
encaman dikevînin guman.
Perwerdehiya Bingehîn (Basic
Training) Perwerdehiya pêwîst a derûn û derûnasiyê ku berî dest bi terapiya
rêzkirin bikî divê hebe.
Qûrsên Terapiyê (Therapy
Courses) Qûrsên taybet ên ku ji bo hînbûna terapiya rêzkirin têne organize
kirin.
Dezgehên Pejirandî (Accredited
Institutions) Dezgehên ku mafê pêşkêşkirina qûrsên pejirandî yên terapiya rêzkirin
hene.
Serpêhatiya Praktîk (Practical
Experience) Ezmûna ku terapîst di dema kar û sêwiranê de bi dest tîne.
Çanda Kurdî (Kurdish
Culture) Taybetmendiyên çandî yên gelê kurd ku dibe bandorê li ser sepandina
terapiya rêzkirin bikin.
Cudahiyên Çandî (Cultural
Differences) Cudahiyên di navbera çandan de ku divê dema sepandina terapiyê
bêne girîng dan.
Pergalên Malbatê (Family
Systems) Awayên organize û rêvebiriya malbatan li gorî çandên cuda.
Erkan û Nerîtan (Traditions
and Customs) Erkan û nerîtên kevneşopî yên ku li ser têkiliyên malbatê
bandor dikin.
Xerîdar / Rawêjer (Client)
Kesê ku ji terapiya rêzkirin sûd werdigire û pirs û girêkên xwe çareser dike.
Terapîst (Therapist) Kesê
ku terapiya rêzkirin pêşkêş dike û bi xerîdar re dixebite.
Seansek (Session) Civîneke
terapî ya ku di navbera terapîst û xerîdar de pêk tê.
Pêvajoy (Process)
Rêya dirêj a çareseriyê ku bi çend seansan pêk tê.
Baştirkirin
(Improvement) Guhertinên erênî ku di rewşa xerîdar de piştî terapiyê
çêdibin.
Çareserkirin (Resolution)
Çareseriya pirs û girêkê bi awayekî têkûz an jî bi piranî.
Guhertinên Demdirêj (Long-term
Changes) Bandorên erênî yên terapiyê ku demdirêj didomin û li ser jiyana
xerîdar bandorê dikin.
Rizgarî (Liberation)
Azadkirina xerîdar ji barên malbatê û pirs û girêkên ku ne yên wî/wê bûn.
Comments
Post a Comment