Brahîmê Alûcî براھیمێ ئالووجی

 Sendroma hîpertîmezî (hyperthymesia syndrome) Mejiyê me ne tenê ji bo bîranînan hatiye çêkirin, herwiha ji bo jibîrkirinê jî ye. Di civaka ku em tê de dijîn, her dem li ser bîranînan disekinin û zêdetir girîngî pê tê dayîn û em ji bîr dikin ku jibîrkirin jî xwedî roleke girîng e di çalakiya mejî de. Jibîrkirin ne kêmasî ye, ew taybetmendiya sereke ye ku mejî pê bîranînê parzûnk dike û wateyan pê re dibîne. Mejiyên meraqdar bêtir ji bîr dikin lewre ew bêtir kifş dikin û bi cîhanê re têdikoşin. Jibîrkirina stratejîk hunerek e ku divê em fêr bibin, ne kêmasiyek e ku em ji xwe şermezar bikin. Çavlihevketin (interleaving) bîranînê xurt dike bi tevlihevkirina mijaran, şêwaza nêzîkî rêya ku em li jiyana rastîn de bi arîşe û pirsgirêkan re rû bi rû dibin. Dema ku em mijaran têk ve nakin lê wan bi hev re lêdixin, mejiyê me çêtir dixebite û bîranîn zêdetir xurt dibe. Di vê wateyê de, jibîrkirin ne ziyanek e lê bertekeke girîng û watedar e. Ji bo ku mirov vê yekê çêtir fêm bike, cihane...

Destpêk Şîn pêvajoyeke derûnî ya bingehîn e ku mirov piştî windayiyekê tê re derbas dibe. Ev pêvajo ku gelek caran bi êşê dest pê dike, ne tenê li ser mirina kesekî ye, lêbelê li ser windakirina her tiştekî girîng e, wek welat, malbat an jî heval. Di vê nivîsê de, em ê li ser pêvajoya şînê, şîna civakî, têgehên wek "Trawmaya Hilbijartî" û "Serfiraziya Hilbijartî" û bandora wan li ser mirov û civakan rawestin. Ev raman ku ji xebatên derûnnasên wek Vamık Volkan derdikevin, nîşan didin ku şîn ne tenê pêvajoyeke takekesane ye, lêbelê dikare bandorê li nifşan jî bike. Armanca vê nivîsê ew e ku şînê wek diyariyeke dilşewat bibîne ku mirov jê sûdê werdigire û mezin dibe. Naveroka Sereke Şîn pêvajoyeke bêdeng û hundirîn e ku gava mirov "diêşe" û li hember vê êşê bertekan nîşan dide dest pê dike. Ev pêvajo bi salan didome û bi trawma û şîna civakî ve girêdayî ye. Ji bo fêmkirina şînê, em dikarin çavekî bigirin û kesekî bînin bîra xwe ku em dixwazin jê hez b...

Destpêk Di felsefa Bûdîzmê de çîrokek girîng heye li ser du tîrên ku li mirovan dixin. Tîra yekem êşa ku jiyanê rasterast pêşkêşî me dike ye. Ev êşa neçarîbûnê ye, êşa ku em nikarin ji wê birevin. Mînak êşa laşî dema em nexweş dikevin, xemginiya dema em kesekî hêja winda dikin an jî qehira dema em bêdadiyê dibînin. Ji bo me yên ku îro li ser rewşa cîhanê difikirin, tîra yekem êş, qehir, tirs û xemginiya ku em hîs dikin e. Ku ev tîr hat, li me xist û em nikarin ji wê birevin. Lê tîrek din jî heye. Tîra duyem êşa ku em bi xwe, bi bertek û tepisandina xwe ya li hemberî tîra yekem çê dikin e. Mînak dema em qehirîn in, em hîn dibêjin: "Na, divê ez neqehir bim! Ez mirovekî baş im, nikarim biqehir bim!" û bi vî awayî êşeke din lê zêde dikin. Dema em xemgîn in, em dibêjin "Ez lawaz im ji ber ku ez xemgîn im. Mirovên din bi qewettir in" û bi vê şermê êşa xwe du qat dikin. Tîra duyem ew êşa ku em bi înkar, berxwedan û şermê li ser êşa xwe zêde dikin e. Mamosteyê Bûdîs...