Skip to main content

Posts

DEREWÊN PATOLOJÎK (PATHOLOGICAL LYING)

Destpêk Derewên patolojîk yan jî derewên sêwirandî (pseudologica phantastica), rewşeke derûnî ye ku tê de takekes bi rengekî berdewam û kompûlsîv derewan dike. Ev rewş ji derewên asayî yên rojane cuda ye, ji ber ku bi awayekî bê kontrol û zêde derew tê kirin. Kesên bi vê girîft û kêşeyê re dijîn, derewan weke rêyeke xwe-parastinê, berevaniya hebûn û xwebûna xwe yan jî ji ber kontrolkirina hestên xwe bikar tînin. Ev mijar di nav zanista derûnnasiyê de gelek girîng e û bandoreke wê ya mezin li ser jiyana derûnî û civakî û takekesî ya mirovî dike. Derewên patolojîk ne tenê ji aliyê takekesî ve pirsgirêkek e, lê di heman demê de bandorên neyînî li ser malbat, heval û civakê jî dike. Ev rewş dikare weke nîşaneyeke gelek nexweşiyên derûnî û giyanî xuya bike yan jî weke nexweşiyeke serbixwe bê nas kirin. Ji bo têgihiştina vê rewşê, divê em li ser sedemên wê, taybetmendiyên wê û rêyên dermankirinê bifikirin. Pênasnameya Zanistî Ji aliyê derûnnasiyê ve, derewên patolojîk weke derewên ...

Aştiya Erênî û Neyînî

(Ceribandinek) Destpêk Aştî tenê nebûna şer û pevçûnê nîne. Di zanista aştiyê de, du cureyên sereke yên aştiyê hene ku ji hev cuda ne: Aştiya neyînî (negative peace) û aştiya erênî (positive peace). Ev pêwendiya navbeynî ji aliyê lêkolerê navdar Johan Galtung ve hatiye pêşkêşkirin û bûye bingeha bîrdoziya nûjen ya aştiyê. Aştiya neyînî bi tenê nebûna tundiya rasterast a fizîkî ye, lêbelê aştiya erênî ji vê yekê gelek firehtir e û hebûna dadmendiyê, mafan û jiyana bi azadiyê ji bo hemû kesan vedihewîne. Meseleya kurd û daxwaza azadî û mafên wan di çarçoveya bîrdoziya aştiyê de weke mînakeke giranbuha ya asteng û dijwariyên gihîştina aştiya erênî tê xuyakirin. Di nav çar welatan de belavbûna kurdan û şerê ku ji sed salî zêdetir berdewam e, cudahiya navbera aştiya neyînî û aştiya erênî bi awayekî zelal nîşan dide. Rewşa niha ya Kurdistanê di parçeyên cihêreng de mînakên cuda yên van her du cureyên aştiyê pêşkêş dike. Aştiya Neyînî Aştiya neyînî asta aştiyê ya herî kêm e ku bi ...

HEST DI DERÛNNASIYÊ DE

Destpêk Hest yek ji mijarên herî girîng ên derûnnasiyê ye ku di jiyana me ya rojane de cihekî taybet dagir dike. Dema ku em li jiyana xwe ya rojane dinêrin, em dibînin ku hemû kiryar û biryarên me bi rasterî ji hêla hestan ve têne rêberîkirin. Ji bo nimûne, dema ku em bi kesekî re hevdîtinê dikin, hestên me yên weke dilxweşî, tirs an jî nîgeranî (rageşî) diyar dikin ka em ê çawa tevbigerin. Armanca vê vê nivîsê ew e ku bi awayekî hêsan bi cihana aloz a hestan re me hev-nas bike û fêm bikin bê ka ev hêzên navxweyî çawa li ser jiyana me bandorê dikin. Hest ne tenê ezmûnên takekesî ne, lê di heman demê de ew mekanîzmayên bingehîn ên jiyana civakî ne jî. Ew me dibin digel hevalan, malbat û civakê. Ew alîkariya me dikin ku em fêm bikin ka takekesên din çi hîs dikin û me digihînin wan rewşan ku em dikarin bi wan re hestdarbûnê parve bikin. Pênase û Bingehên Hestan Hest bi îngilîzî (emotion) tê gotin, ezmûnek e ku taybetmendiyeke wijdanî tê de heye û di bingeha xwe de derûnî ye. Dem...